Ο Σόλων γεννήθηκε γύρω στο 640 π.Χ. Ο θάνατός του τοποθετείται γύρω στο 558 π.Χ. Καταγόταν από το πλούσιο γένος των Κοδριδών, αλλά ο πατέρας του Εξηκεστίδης ήταν φτωχός. Τούτο, κατά τον Πλούταρχο, ανάγκασε τον Σόλωνα να επιδοθεί στο εμπόριο, που τον ωφέλησε όχι μόνο οικονομικά, αλλά του χάρισε και πλούσιες εμπειρίες, που τον βοήθησαν να αναμιχθεί στα κοινά της πόλης του.
Ο Σόλων, ένας από τους επτά σοφούς, είναι πρότυπο άνδρα, που συγκεντρώνει αρετές και ικανότητες. Ο Σόλων συνδυάζει χαρίσματα μεγάλου πολιτικού και ποιητή, όσο και αν είναι πιο γνωστός ως πολιτικός. Στην ποίησή του βρίσκουμε τον άνθρωπο με τις αρχές και τις ιδέες του και στην πολιτική την πραγμάτωσή τους. Γι’ αυτό και η κατανόηση των ποιημάτων το προϋποθέτει γνώση της πολιτικής ζωής του.
Έπαιξε σημαντικό ρόλο στην κατάληψη της Σαλαμίνας το 596 π.Χ. από τους Αθηναίους ενθουσιάζοντας τους με τους στίχους του, ώστε να εκδιώξουν από το νησί τους τους Μεγαρείς, που το κατείχαν τότε. Η Σαλαμίνα είχε εμπορική και στρατιωτική σημασία για την Αθήνα.
Σαν άρχοντας το 594/3 έλαβε εξουσιοδότηση με απόλυτη ελευθερία να ρυθμίσει τις μεγάλες διαφορές ανάμεσα στους ‘πολλούς’ και στους ‘ολίγους’. Πέτυχε την επιβολή της ‘συσάχθειας’ με παράλληλη απαγόρευση των ‘όρων’, που έστηναν οι ισχυροί στα αγροκτήματα των φτωχών, που δανείζονταν από τους πρώτους με υποθήκευση της ιδιοκτησίας τους σε γη και της προσωπικής τους ελευθερίας.
Επίσης εναντιώθηκε στην τυραννίδα του Πεισιστράτου, στην αρχή της οποίας πέθανε ο Σόλων.
Ο Σόλων ταξίδεψε πολύ στη ζωή του. Ο Ηρόδοτος μας διηγείται τον περίφημο διάλογο του Σόλωνα με τον Κροίσο για τον ‘ολβιώτατο’ των ανθρώπων.
Το έργο του Σόλωνα ως ποιητή και νομοθέτη περιλαμβάνει ‘νόμους’ και ‘δημηγορίες’, ελεγείες, ιάμβους και επωδούς. Από όλα αυτά τα ποιήματα μας σώθηκαν περίπου 200 στίχοι από τις ελεγείες, 20 από τροχαϊκά και 45 ιαμβικά ποιήματα. Μερικοί στίχοι, που αποδίδοντα στον Θέογνη, ανήκουν, κατά τους μελετητές, στον Σόλωνα.
Το ποιητικό έργο του Σόλωνα δεν μπορεί να διαχωριστεί από την πολιτική δραστηριότητά του. Ο Σόλων ο Αθηναίος είναι η πρόδρομη ποιητική φωνή της Αθήνας. Πιστεύει ότι ο άνθρωπος δεν έχει μόνον ιδιωτική ζωή, αλλά ως μέλος ενός κοινωνικού συνόλου μετέχει και της πολιτικής κοινότητας με τις ευθύνες που του αναλογούν. Για να υπάρχει ατομική και κοινωνική ευδαιμονία, πρέπει να διέπει τις σχέσεις των ανθρώπων ο αλληλοσεβασμός, η τάξη και η ισορροπία, που επιφέρουν την αρμονία, σαν αυτή που ορίζει τους νόμος του σύμπαντος.
Ο Σόλων με την πολιτική δραστηριότητά του και με την ζωή του δίνει παράδειγμα δίκαιου, έντιμου και συνετού πολιτικού άνδρα. Ο ποιητής Σόλων είναι ο πολιτικός οραματιστής μιας δίκαιης κοινωνίας. Διδακτικός ποιητής, με απλότητα και λιτότητα σκέψης διαυγής και ειλικρινής, με γλώσσα σφριγηλή και καυστική, κατέχει περίοπτη θέση στον αρχαϊκό λυρισμό.
ΛΥΡΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΟΛΩΝΑ
ΥΠΟΘΗΚΗ ΠΡΟΣ ΑΘΗΝΑΙΟΥΣ
Η πόλη μας ποτέ δεν θα χαθεί σύμφωνα με τη θέληση
και τη διάθεση του Δία και των μακάριων αθανάτων θεών.
Γιατί μια τόσο μεγαλόψυχη προστάτιδα, κόρη πατέρα ισχυρού,
η Παλλάδα Αθηνά, έχει τα χέρια της απλωμένα πάω από την πόλη.
Αλλά μόνοι τους οι πολίτες θέλουν να καταστρέφουν
τη μεγάλη πόλη με τις απερισκεψίες τους, παρασορμένοι από φιλοχρηματία,
και ο άδικος νους των αρχόντων του λαού. Είναι επόμενο γι’ αυτούς
εξαιτίας της μεγάλης αλαζονείας να πάθουν πολλά κακά.
Γιατί δεν ξέρουν να συγκρατούν την πλεονεξία και να απολαμβάνουν
τα στρωμένα ευφρόσυνα συμπόσια με κοσμιότητα...
.........
πλουτίζουν παρασυρμένοι σε άδικες πράξεις
.........
και, χωρίς να λογαριάζουν ούτε τα ιερά κτήματα ούτε και τα περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου,
κλέβουν με αρπακτικές διαθέσεις άλλος από δω και άλλος από κει
και δεν σέβονται τους ιερούς θεσμούς της Δίκης,
η οποία, μολονότι σιωπά, γνωρίζει αυτά, που γίνονται και θα γίνονται και τα παρελθόντα,
και με τον χρόνο συνήθως έρχεται οπωσδήποτε, για να επιβάλλει τιμωρία.
Αυτό φθάνει κιόλας ως αναπόφευκτη συμφορά για όλη την πόλη,
και καταλήγει συνήθως αυτή πολύ γρήγορα σε ατιμωτική δουλεία,
που προκαλεί εμφύλια σύγκρουση και αφυπνίζει τον κοιμώμενο πόλεμο,
ο οποίος συνήθως οδηγεί στον θάνατο πολλούς στο άνθος της ηλικίας τους.
Γιατί εξαιτίας των εχθρών πολύ γρήγορα η πολυαγαπημένη πόλη
κατατρύχεται από πολιτικές ενώσεις, αγαπητές στους αδικοπραγούντες.
Αυτές οι συμφορές περιφέρονται στην πόλη.
Κι από τους φτωχούς
πολλοί φεύγουν σε ξένη χώρα,
πουλημένοι και δεμένοι με εξευτελιστικά δεσμά,
και υπομένουν με καταναγκασμό τις μισητές συνέπειες της δουλείας.
..........
Έτσι μια δημόσια συμφορά μεταβαίνει στο σπίτι του κάθε πολίτη ξεχωριστά.
Και οι αύλειες θύρες δεν μπορούν πια να τη συγκρατήσουν,
αλλά αυτή συνήθως πηδά πάνω από τον περίβολο και βρίσκει οπωσδήποτε
κάποιον, ακόμα κι αν, προσπαθώντας αυτός να αποφύγει το κακό, καταφεύγει στο βάθος των δωματίων.
Αυτά με προτρέπει η ψυχή μου να διδάξω στους Αθηναίους,
ότι η κακή διοίκηση προκαλεί πάρα πολλές συμφορές στην πόλη.
Ενώ η χρηστή διοίκηση όλα τα αναδεικνύει ταιριαστά και αρμονικά,
και συγχρόνως δένει με χειροπέδες τους αδικοπραγούντες.
Τις τραχύτητες της εξομαλύνει, παύει την πλεονεξία, ταπεινώνει την αλαζονεία,
ξηραίνει τα άνθη της άλτης, μόλις αυτά εμφανισθούν,
επανορθώνει στρεψοδικίες και καταπραϋνει πράξεις αλαζονείας, παύει την εμφύλια έριδα.
Παύει την οργή από την ολέθρια έριδα και είναι κάτω απ’ αυτήν
τα πάντα στους ανθρώπους αρμονικά και συνετά
ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΝΟΜΟΘΕΤΗ
Αποσύρθηκα μήπως εγώ από την εξουσία, πριν επιτύχω κάτι από αυτά, που για χάρη τους συμφιλίωσα τον λαό;
Θα μπορούσε να μαρτυρήσει αυτά ενώπιον του δικαστηρίου του χρόνου
με άριστο τρόπο η παντοδύναμη μητ΄ρα των Ολυμπίων θεών,
η σκουρόχρωμη Γη, από την οποία κάποτε εγώ
έβγαλα τις λίθινες στήλες, που είχαν μπηχθεί σε πολλά μέρη.
Και ενώ ήταν πριν δούλη, τώρα είναι ελεύθερη.
Επανέφερα στην Αθήνα, στη θεόκτιστη πατρίδα,
πολλούς, που είχαν πωληθεί ως δούλοι, άλλος παράνομα,
άλλος σύμφωνα με τον νόμο, κι άλλος που εξαιτίας επιτακτικής ανάγκης
αυτοεξορίσθηκαν και δεν μιλούσαν πια την Αττική γλώσσα,
επειδή περιπλανώνταν σε πολλά μέρη.
Κι αυτούς, που ζούσαν εδώ στον τόπο μας κάτω από καθεστώς
ατιμωτικής δουλείας και έτρεμαν τις αυθαιρεσίες των αφεντάδων,
τους ελευθέρωσα.
Κι αφού συνδύασα με την επιβολή του νόμου τον καταναγκασμό και το δίκαιο,
έπραξα και έφερα σε πέρας αυτά, όπως υποσχέθηκα.
Καθιέρωσα θεσμούς, ίδιους και για τον φτωχό και για τον πλούσιο,
αφού επέβαλα για τον καθένα αμερόληπτη δικαιοσύνη.
Αν όμως έπαιρνε άλλος στα χέρια του, όπως εγώ, της εξουσίας τα βουκέντρα,
ένας κακόβουλος και πλεονέκτης άνδρας,
δεν θα μπορούσε να συγκρατήσει τον δημοκρατικό λαό.
Γιατί, αν εγώ υιοθετούσα
όσα ήταν αρεστά στους αντιπάλους του λαού τότε
και όσα πάλι σκέπτονταν οι άλλοι εναντίον εκείνων,
αυτή η πόλη θα είχε χάσει πολλούς άνδρες.
Για όλους αυτούς τους λόγους, αντλώντας δύναμη από παντού,
ανάμεσα σε πολλούς σκύλους στριφογυρίζοντας αμύνθηκα σαν λύκος.
ΑΠΟΛΟΓΟΣ
Στον λαό έδωσα τόσα δικαιώματα, ώστε να αρκούν,
χωρίς ούτε να αφαιρέσω ούτε να προσθέσω τίποτα από την εξουσία.
Αλλά και για όσους είχαν δύναμη και ήταν θαυμαστοί για τα χρήματά τους
και γι’ αυτούς προνόησα να μην έχουν τίποτα το άδικο.
Τοποθετήθηκα ανάμεσά τους, αφού παρενέβαλα ισχυρή ασπίδα και για τους δυο,
και δεν επέτρεψα να υπερισχύσει με άδικα μέσα ούτε ο ένας ούτε ο άλλος.
.............
Ο λαός έτσι θα μπορούσε ν’ ακολουθήσει άριστα τους νέους άρχοντες,
χωρίς ούτε να χαλαρώσει πολύ ούτε να καταναγκασθεί.
Γιατί η πλεονεξία γεννά την έπαρση, όταν ακολουθεί πολύς πλούτος.
σ’ όσους ανθρώπους δεν υπάρχει σωστός νους.
.............
Σε μεγάλες πράξεις είναι δύσκολο να αρέσεις σ’ όλους.
Η ΠΟΛΗ ΚΑΙ ΟΙ ΤΥΡΑΝΝΟΙ
Αν πάθατε συμφορές εξαιτίας της ανανδρία σας,
μην αποδίδετε μέρος αυτών στους θεούς.
Γιατί σεις οι ίδιοι καταστήσατε αυτούς (τους τυράννους) ισχυρούς μια και τους δώσατε στηρίγματα,
και εξαιτίας αυτού έχετε περιπέσει σε ταπεινωτική δουλεία.
Κι ενώ ο καθένας από σας ξεχωριστά βαδίζει στα ίχνη της αλεπούς,
όλοι μαζί έχετε νου νωθρό.
Γιατί δίνετε προσοχή στη ρητορική δεινότητα και στα λόγια δόλιου άνδρα,
αλλά στα έργα δεν βλέπετε τίποτα να γίνεται.
Από το σύννεφο γίνεται το σφοδρό χιόνι και το χαλάζι,
και από τη λαμπρή αστραπή γίνεται η βροντή.
Από τους ισχυρούς άνδρες καταστρέφεται η πόλη
και από απειρία ο λαός συνήθως πέφτει στη δουλεία ενός τυράννου.
Και αυτόν που υψώθηκε πολύ δεν είναι εύκολο να τον γκρεμίσεις
ύστερα, αλλά πρέπει από πριν να προνοεί κανείς για όλα.
ΟΙ ΔΕΚΑ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΣΟΛΩΝΟΣ
I. ΚΑΛΟΚΑΓΑΘΙΑΝ ΟΡΚΟΥ ΠΙΣΤΟΤΕΡΑΝ ΕΧΕ
II. ΜΗ ΨΕΥΔΟΥ
III. ΤΑ ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΜΕΛΕΤΑ
IV. ΦΙΛΟΥΣ ΜΗ ΤΑΧΥ ΚΤΩ ΟΥΣ Δ’ΑΝ ΚΤΗΣΗΙ ΜΗ ΑΠΟΔΟΚΙΜΑΖΕ
V. ΑΡΧΕ ΠΡΩΤΟΝ ΜΑΘΩΝ ΑΡΧΕΣΘΑΙ
VI. ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΕ ΜΗ ΤΑ ΗΔΙΣΤΑ, ΑΛΛΑ ΤΑ ΑΡΙΣΤΑ
VII. ΝΟΥΝ ΗΓΕΜΟΝΑ ΠΟΙΟΥ
VIII. ΜΗ ΚΑΚΟΙΣ ΟΜΙΛΕΙ
IX. ΘΕΟΥΣ ΤΙΜΑ
X. ΓΟΝΕΑΣ ΑΙΔΟΥ
Ο Σόλων, ένας από τους επτά σοφούς, είναι πρότυπο άνδρα, που συγκεντρώνει αρετές και ικανότητες. Ο Σόλων συνδυάζει χαρίσματα μεγάλου πολιτικού και ποιητή, όσο και αν είναι πιο γνωστός ως πολιτικός. Στην ποίησή του βρίσκουμε τον άνθρωπο με τις αρχές και τις ιδέες του και στην πολιτική την πραγμάτωσή τους. Γι’ αυτό και η κατανόηση των ποιημάτων το προϋποθέτει γνώση της πολιτικής ζωής του.
Έπαιξε σημαντικό ρόλο στην κατάληψη της Σαλαμίνας το 596 π.Χ. από τους Αθηναίους ενθουσιάζοντας τους με τους στίχους του, ώστε να εκδιώξουν από το νησί τους τους Μεγαρείς, που το κατείχαν τότε. Η Σαλαμίνα είχε εμπορική και στρατιωτική σημασία για την Αθήνα.
Σαν άρχοντας το 594/3 έλαβε εξουσιοδότηση με απόλυτη ελευθερία να ρυθμίσει τις μεγάλες διαφορές ανάμεσα στους ‘πολλούς’ και στους ‘ολίγους’. Πέτυχε την επιβολή της ‘συσάχθειας’ με παράλληλη απαγόρευση των ‘όρων’, που έστηναν οι ισχυροί στα αγροκτήματα των φτωχών, που δανείζονταν από τους πρώτους με υποθήκευση της ιδιοκτησίας τους σε γη και της προσωπικής τους ελευθερίας.
Επίσης εναντιώθηκε στην τυραννίδα του Πεισιστράτου, στην αρχή της οποίας πέθανε ο Σόλων.
Ο Σόλων ταξίδεψε πολύ στη ζωή του. Ο Ηρόδοτος μας διηγείται τον περίφημο διάλογο του Σόλωνα με τον Κροίσο για τον ‘ολβιώτατο’ των ανθρώπων.
Το έργο του Σόλωνα ως ποιητή και νομοθέτη περιλαμβάνει ‘νόμους’ και ‘δημηγορίες’, ελεγείες, ιάμβους και επωδούς. Από όλα αυτά τα ποιήματα μας σώθηκαν περίπου 200 στίχοι από τις ελεγείες, 20 από τροχαϊκά και 45 ιαμβικά ποιήματα. Μερικοί στίχοι, που αποδίδοντα στον Θέογνη, ανήκουν, κατά τους μελετητές, στον Σόλωνα.
Το ποιητικό έργο του Σόλωνα δεν μπορεί να διαχωριστεί από την πολιτική δραστηριότητά του. Ο Σόλων ο Αθηναίος είναι η πρόδρομη ποιητική φωνή της Αθήνας. Πιστεύει ότι ο άνθρωπος δεν έχει μόνον ιδιωτική ζωή, αλλά ως μέλος ενός κοινωνικού συνόλου μετέχει και της πολιτικής κοινότητας με τις ευθύνες που του αναλογούν. Για να υπάρχει ατομική και κοινωνική ευδαιμονία, πρέπει να διέπει τις σχέσεις των ανθρώπων ο αλληλοσεβασμός, η τάξη και η ισορροπία, που επιφέρουν την αρμονία, σαν αυτή που ορίζει τους νόμος του σύμπαντος.
Ο Σόλων με την πολιτική δραστηριότητά του και με την ζωή του δίνει παράδειγμα δίκαιου, έντιμου και συνετού πολιτικού άνδρα. Ο ποιητής Σόλων είναι ο πολιτικός οραματιστής μιας δίκαιης κοινωνίας. Διδακτικός ποιητής, με απλότητα και λιτότητα σκέψης διαυγής και ειλικρινής, με γλώσσα σφριγηλή και καυστική, κατέχει περίοπτη θέση στον αρχαϊκό λυρισμό.
ΛΥΡΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΟΛΩΝΑ
ΥΠΟΘΗΚΗ ΠΡΟΣ ΑΘΗΝΑΙΟΥΣ
Η πόλη μας ποτέ δεν θα χαθεί σύμφωνα με τη θέληση
και τη διάθεση του Δία και των μακάριων αθανάτων θεών.
Γιατί μια τόσο μεγαλόψυχη προστάτιδα, κόρη πατέρα ισχυρού,
η Παλλάδα Αθηνά, έχει τα χέρια της απλωμένα πάω από την πόλη.
Αλλά μόνοι τους οι πολίτες θέλουν να καταστρέφουν
τη μεγάλη πόλη με τις απερισκεψίες τους, παρασορμένοι από φιλοχρηματία,
και ο άδικος νους των αρχόντων του λαού. Είναι επόμενο γι’ αυτούς
εξαιτίας της μεγάλης αλαζονείας να πάθουν πολλά κακά.
Γιατί δεν ξέρουν να συγκρατούν την πλεονεξία και να απολαμβάνουν
τα στρωμένα ευφρόσυνα συμπόσια με κοσμιότητα...
.........
πλουτίζουν παρασυρμένοι σε άδικες πράξεις
.........
και, χωρίς να λογαριάζουν ούτε τα ιερά κτήματα ούτε και τα περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου,
κλέβουν με αρπακτικές διαθέσεις άλλος από δω και άλλος από κει
και δεν σέβονται τους ιερούς θεσμούς της Δίκης,
η οποία, μολονότι σιωπά, γνωρίζει αυτά, που γίνονται και θα γίνονται και τα παρελθόντα,
και με τον χρόνο συνήθως έρχεται οπωσδήποτε, για να επιβάλλει τιμωρία.
Αυτό φθάνει κιόλας ως αναπόφευκτη συμφορά για όλη την πόλη,
και καταλήγει συνήθως αυτή πολύ γρήγορα σε ατιμωτική δουλεία,
που προκαλεί εμφύλια σύγκρουση και αφυπνίζει τον κοιμώμενο πόλεμο,
ο οποίος συνήθως οδηγεί στον θάνατο πολλούς στο άνθος της ηλικίας τους.
Γιατί εξαιτίας των εχθρών πολύ γρήγορα η πολυαγαπημένη πόλη
κατατρύχεται από πολιτικές ενώσεις, αγαπητές στους αδικοπραγούντες.
Αυτές οι συμφορές περιφέρονται στην πόλη.
Κι από τους φτωχούς
πολλοί φεύγουν σε ξένη χώρα,
πουλημένοι και δεμένοι με εξευτελιστικά δεσμά,
και υπομένουν με καταναγκασμό τις μισητές συνέπειες της δουλείας.
..........
Έτσι μια δημόσια συμφορά μεταβαίνει στο σπίτι του κάθε πολίτη ξεχωριστά.
Και οι αύλειες θύρες δεν μπορούν πια να τη συγκρατήσουν,
αλλά αυτή συνήθως πηδά πάνω από τον περίβολο και βρίσκει οπωσδήποτε
κάποιον, ακόμα κι αν, προσπαθώντας αυτός να αποφύγει το κακό, καταφεύγει στο βάθος των δωματίων.
Αυτά με προτρέπει η ψυχή μου να διδάξω στους Αθηναίους,
ότι η κακή διοίκηση προκαλεί πάρα πολλές συμφορές στην πόλη.
Ενώ η χρηστή διοίκηση όλα τα αναδεικνύει ταιριαστά και αρμονικά,
και συγχρόνως δένει με χειροπέδες τους αδικοπραγούντες.
Τις τραχύτητες της εξομαλύνει, παύει την πλεονεξία, ταπεινώνει την αλαζονεία,
ξηραίνει τα άνθη της άλτης, μόλις αυτά εμφανισθούν,
επανορθώνει στρεψοδικίες και καταπραϋνει πράξεις αλαζονείας, παύει την εμφύλια έριδα.
Παύει την οργή από την ολέθρια έριδα και είναι κάτω απ’ αυτήν
τα πάντα στους ανθρώπους αρμονικά και συνετά
ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΝΟΜΟΘΕΤΗ
Αποσύρθηκα μήπως εγώ από την εξουσία, πριν επιτύχω κάτι από αυτά, που για χάρη τους συμφιλίωσα τον λαό;
Θα μπορούσε να μαρτυρήσει αυτά ενώπιον του δικαστηρίου του χρόνου
με άριστο τρόπο η παντοδύναμη μητ΄ρα των Ολυμπίων θεών,
η σκουρόχρωμη Γη, από την οποία κάποτε εγώ
έβγαλα τις λίθινες στήλες, που είχαν μπηχθεί σε πολλά μέρη.
Και ενώ ήταν πριν δούλη, τώρα είναι ελεύθερη.
Επανέφερα στην Αθήνα, στη θεόκτιστη πατρίδα,
πολλούς, που είχαν πωληθεί ως δούλοι, άλλος παράνομα,
άλλος σύμφωνα με τον νόμο, κι άλλος που εξαιτίας επιτακτικής ανάγκης
αυτοεξορίσθηκαν και δεν μιλούσαν πια την Αττική γλώσσα,
επειδή περιπλανώνταν σε πολλά μέρη.
Κι αυτούς, που ζούσαν εδώ στον τόπο μας κάτω από καθεστώς
ατιμωτικής δουλείας και έτρεμαν τις αυθαιρεσίες των αφεντάδων,
τους ελευθέρωσα.
Κι αφού συνδύασα με την επιβολή του νόμου τον καταναγκασμό και το δίκαιο,
έπραξα και έφερα σε πέρας αυτά, όπως υποσχέθηκα.
Καθιέρωσα θεσμούς, ίδιους και για τον φτωχό και για τον πλούσιο,
αφού επέβαλα για τον καθένα αμερόληπτη δικαιοσύνη.
Αν όμως έπαιρνε άλλος στα χέρια του, όπως εγώ, της εξουσίας τα βουκέντρα,
ένας κακόβουλος και πλεονέκτης άνδρας,
δεν θα μπορούσε να συγκρατήσει τον δημοκρατικό λαό.
Γιατί, αν εγώ υιοθετούσα
όσα ήταν αρεστά στους αντιπάλους του λαού τότε
και όσα πάλι σκέπτονταν οι άλλοι εναντίον εκείνων,
αυτή η πόλη θα είχε χάσει πολλούς άνδρες.
Για όλους αυτούς τους λόγους, αντλώντας δύναμη από παντού,
ανάμεσα σε πολλούς σκύλους στριφογυρίζοντας αμύνθηκα σαν λύκος.
ΑΠΟΛΟΓΟΣ
Στον λαό έδωσα τόσα δικαιώματα, ώστε να αρκούν,
χωρίς ούτε να αφαιρέσω ούτε να προσθέσω τίποτα από την εξουσία.
Αλλά και για όσους είχαν δύναμη και ήταν θαυμαστοί για τα χρήματά τους
και γι’ αυτούς προνόησα να μην έχουν τίποτα το άδικο.
Τοποθετήθηκα ανάμεσά τους, αφού παρενέβαλα ισχυρή ασπίδα και για τους δυο,
και δεν επέτρεψα να υπερισχύσει με άδικα μέσα ούτε ο ένας ούτε ο άλλος.
.............
Ο λαός έτσι θα μπορούσε ν’ ακολουθήσει άριστα τους νέους άρχοντες,
χωρίς ούτε να χαλαρώσει πολύ ούτε να καταναγκασθεί.
Γιατί η πλεονεξία γεννά την έπαρση, όταν ακολουθεί πολύς πλούτος.
σ’ όσους ανθρώπους δεν υπάρχει σωστός νους.
.............
Σε μεγάλες πράξεις είναι δύσκολο να αρέσεις σ’ όλους.
Η ΠΟΛΗ ΚΑΙ ΟΙ ΤΥΡΑΝΝΟΙ
Αν πάθατε συμφορές εξαιτίας της ανανδρία σας,
μην αποδίδετε μέρος αυτών στους θεούς.
Γιατί σεις οι ίδιοι καταστήσατε αυτούς (τους τυράννους) ισχυρούς μια και τους δώσατε στηρίγματα,
και εξαιτίας αυτού έχετε περιπέσει σε ταπεινωτική δουλεία.
Κι ενώ ο καθένας από σας ξεχωριστά βαδίζει στα ίχνη της αλεπούς,
όλοι μαζί έχετε νου νωθρό.
Γιατί δίνετε προσοχή στη ρητορική δεινότητα και στα λόγια δόλιου άνδρα,
αλλά στα έργα δεν βλέπετε τίποτα να γίνεται.
Από το σύννεφο γίνεται το σφοδρό χιόνι και το χαλάζι,
και από τη λαμπρή αστραπή γίνεται η βροντή.
Από τους ισχυρούς άνδρες καταστρέφεται η πόλη
και από απειρία ο λαός συνήθως πέφτει στη δουλεία ενός τυράννου.
Και αυτόν που υψώθηκε πολύ δεν είναι εύκολο να τον γκρεμίσεις
ύστερα, αλλά πρέπει από πριν να προνοεί κανείς για όλα.
ΟΙ ΔΕΚΑ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΣΟΛΩΝΟΣ
I. ΚΑΛΟΚΑΓΑΘΙΑΝ ΟΡΚΟΥ ΠΙΣΤΟΤΕΡΑΝ ΕΧΕ
II. ΜΗ ΨΕΥΔΟΥ
III. ΤΑ ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΜΕΛΕΤΑ
IV. ΦΙΛΟΥΣ ΜΗ ΤΑΧΥ ΚΤΩ ΟΥΣ Δ’ΑΝ ΚΤΗΣΗΙ ΜΗ ΑΠΟΔΟΚΙΜΑΖΕ
V. ΑΡΧΕ ΠΡΩΤΟΝ ΜΑΘΩΝ ΑΡΧΕΣΘΑΙ
VI. ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΕ ΜΗ ΤΑ ΗΔΙΣΤΑ, ΑΛΛΑ ΤΑ ΑΡΙΣΤΑ
VII. ΝΟΥΝ ΗΓΕΜΟΝΑ ΠΟΙΟΥ
VIII. ΜΗ ΚΑΚΟΙΣ ΟΜΙΛΕΙ
IX. ΘΕΟΥΣ ΤΙΜΑ
X. ΓΟΝΕΑΣ ΑΙΔΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου